Pakiet Mobilności UE wchodzi w życie!

W czwartek 9 lipca br. Parlament Europejski odrzucił poprawki do regulacji ws. przewoźników drogowych, czyli tzw. pakietu mobilności. Zatem zmiany dotyczące zasad delegowania kierowców, wykonywania zawodu przewoźnika, czasu jazdy i odpoczynków, nowych tachografów, bezpiecznych parkingów oraz Europejskiego Urzędu  Pracy (ELA) wchodzą w życie.

Kiedy?Co teraz?

Po opublikowaniu zrewidowanych aktów prawnych, branża transportowa będzie miała 18 miesięcy na przygotowanie się do zmian (okres przejściowy). Szacuje się, że Pakiet Mobilności wejdzie w życie w ostatnim kwartale 2021 r. Jedynie zasady dotyczące czasu jazdy i odpoczynku będą obowiązywać wcześniej, tj. po upływie 20 dni po publikacji w Dzienniku Urzędowym UE.

Jakie są najważniejsze zmiany?

I. Zasady delegowania kierowców:

1) wynagrodzenie oraz dodatki jak w kraju przyjmującym – delegowany kierowca wykonujący kabotaż lub załadunek lub rozładunek na terytorium Francji musi otrzymać takie samo wynagrodzenie, dodatki oraz należności z tytułu podróży służbowej (diety i ryczałty) jak kierowca francuski;

2) dodatki związane z delegowaniem wypłacane tytułem lub na poczet kosztów podróży, wyżywienia i noclegu nie będzie można zaliczyć do płacy minimalnej. Jeśli polski ustawodawca wprowadziłby do naszego porządku prawnego dodatek do oddelegowania (np. rozłąkowe), które nie byłoby związane z kosztami podróży (diety i ryczałty), to taki dodatek podlegałby zaliczeniu do płacy minimalnej, nawet jeśli nie podlegałby oskładkowaniu;

3) delegowanie nie będzie rozumiane jak dotychczas:

a) delegowanie będzie miało miejsce w przypadku:

– operacji kabotażowych
– operacji cross-trade (ani miejsce załadunku, ani miejsce dostawy nie znajduje się w Polsce), czyli statystycznie najwięcej wykonywanych przez polskich przewoźników;
– transportu kombinowanego, gdzie delegowaniem będzie objęty odcinek drogowy na terytorium kraju przyjmującego;

b) delegowanie nie będzie miało miejsca w przypadku:

– tranzytu, czyli przejazdu przez terytorium danego kraju bez załadunku lub rozładunku;

– operacji bilateralnych (miejsce załadunku lub rozładunku znajduje się w Polsce)

* w ramach operacji bilateralnych będzie możliwość wykonania jednego doładunku i/lub załadunku („1 plus 1”);

* w ramach operacji bilateralnych będzie możliwość wykonania dwóch doładunków i/lub rozładunków („0 plus 2”) w drodze powrotnej, jeśli w drodze z Polski nie wykonano operacji cross-trade;

– transportu kombinowanego, odcinek drogowy będzie traktowany jako operacja bilateralna;

4) unijny system teleinformatyczny IMI – system, za pomocą którego składane będą deklaracje delegowania, jak również wszelkie inne dokumenty związane z oddelegowaniem (np. paski wynagrodzeń, umowy o pracę, etc.), na żądanie organów zagranicznych; obowiązek ten będzie należało wykonać maksymalnie w ciągu 8 tygodniu od zgłoszenia takiego żądania.

Deklaracja delegowania powinna zawierać następujące informacje:

a) dane przewoźnika (np. wspólnotowy numer licencji);

b) dane menadżera transportu lub osoby do kontaktu w Polsce w przypadku konieczności kontaktu z organami w kraju przyjmującym oraz w celu wymiany informacji i dokumentów;

c) dane kierowcy, adres miejsca zamieszkania oraz numer prawa jazdy;

d) data rozpoczęcia umowy o pracę oraz prawo właściwe dla umowy;

e) przewidywana data rozpoczęcia oraz zakończenia delegowania;

f) numery rejestracyjne pojazdu(ów);

g) rodzaj operacji transportowej: przewóz towarów, przewóz osób, transport międzynarodowy, kabotaż.

Deklaracja powinna być aktualizowana w przypadku zajścia jakichkolwiek zmian, a wszystkie dane, na wypadek kontroli, powinny być przechowywane w systemie teleinformatycznym IMI przez okres 24 miesięcy.

5) dokumenty na pokładzie pojazdu – kopia deklaracji delegowania, zapisy z tachografu, dokumenty przewozowe – zarówno w wersji papierowej jak i elektronicznej;

II. Zasady wykonywania zawodu przewoźnika:

1) Powrót do jednej z baz operacyjnych w Polsce co najmniej raz w ciągu 8 tygodni od opuszczenia kraju – przewozy będą musiały być organizowane w taki sposób, aby obowiązek ten mógł zostać wykonany.

2) Pojazdy lekkie od 2,5t do 3,5t będą musiał spełnić te same wymagania w zakresie wykonywania zawodu przewoźnika, co pojazdy pow. 3,5t (licencja, wymogi finansowe, tachograf);

3) Nowe zasady dot. wykonywania operacji kabotażowych:

a) max. trzy operacje kabotażowe w ciągu siedmiu dni

b) wprowadzenie okresu „cooling off” – zakaz wykonania kolejnych operacji kabotażowych w tym samym kraju i przy użyciu tego samego pojazdu przez 4 dni następujące po zakończeniu ostatniej operacji kabotażowej;

c) możliwość wydłużenia lub skrócenia powyższych okresów przez poszczególne państwa członkowskie dla transportu kombinowanego, którego odcinek krajowy może być traktowany jako kabotaż;

III. Czas jazdy i odpoczynków:

1) W okresie 2 tygodni kierowca powinien odebrać przynajmniej 2 odpoczynki regularne lub 1 odpoczynek regularny i 1 odpoczynek skrócony co najmniej 24 godzinny;

2) Odpoczynek tygodniowy powinien rozpocząć się nie później niż po zakończeniu sześciu 24 godzinnych okresów następujących po poprzednim odpoczynku tygodniowym;

3) Praca kierowców powinna być organizowana w ten sposób, aby kierowca w ciągu 4 tygodni mógł wrócić do bazy operacyjnej lub miejsca zamieszkania, gdzie rozpocznie odpoczynek tygodniowy;

4) Możliwość odebrania 2 odpoczynków skróconych pod rząd, jeśli kierowca rozpocznie odbiór rekompensaty przed rozpoczęciem kolejnego tygodniowego odpoczynku w miejscu zamieszkania lub w centrum operacyjnym firmy (powrót co 3 tygodnie) – wyjątek w przypadku międzynarodowego transportu towarów;

5) Odpoczynki regularne oraz odpoczynki dłuższe niż 45 godzin powinny odbywać się w miejscu z odpowiednią infrastrukturą (nie powinny być odbierane w pojeździe), a koszty związane z zakwaterowaniem mają być pokrywane przez pracodawcę;

6) W przypadku jazdy w podwójnej obsadzie – kierowca ma możliwość odebrania przerwy 45 minutowej w pojeździe pod warunkiem, że nie jest zaangażowany w asystowanie kierowcy, który w tym czasie prowadzi pojazd;

7) Możliwość wydłużenia dziennego lub tygodniowego czasu jazdy o maksymalnie jedną godzinę, aby dojechać do bazy operacyjnej lub miejsca zamieszkania celem odebrania tygodniowego odpoczynku; w takim samym przypadku kierowca może wydłużyć czas jazdy o maksymalnie dwie godziny, pod warunkiem odebrania 30 minutowej przerwy przed dodatkowym czasem jazdy, aby dojechać do bazy operacyjnej lub miejsca zamieszkania celem odebrania tygodniowego regularnego odpoczynku;

8) W przypadku podróży promem lub pociągiem – możliwość odebrania na ich pokładzie regularnego dziennego okresu odpoczynku lub skróconego tygodniowego okresu odpoczynku, o ile kierowca posiada dostęp do kabiny sypialnej, łóżka lub kuszetki; możliwość dwukrotnego przerwania odpoczynku na okres całkowity wynoszący maksymalnie jedną godzinę. Jeżeli podróż promem lub pociągiem trwa 8h lub dłużej – istnieje możliwość odbioru odpoczynku regularnego tygodniowego, o ile kierowca posiada dostęp do kabiny sypialnej.

IV. Pozostałe nowe regulacje:

1) obowiązkowa instalacja inteligentnych tachografów:

a) 2024 r. – dot. pojazdów wyposażonych w tachografy analogowe w tachografy cyfrowe zgodnie z Rozporządzeniem 3821/85;

b) 2025 r. – dot. pojazdów wyposażonych w tachografy cyfrowe zgodnie z Rozporządzeniem 2016/799

c) 2026 r. – dot. pojazdów lekkich;

2) Bezpieczne parkingi – Komisja Europejska ma zapewnić dostęp do informacji o bezpiecznych parkingach i w tym celu opublikować na swojej stronie internetowej listę bezpiecznych, certyfikowanych parkingów.

3) Zakaz wypłacania bonusów lub dodatków do wynagrodzenia za przejechany dystans, szybkość dostawy, czy też ilość przewiezionych towarów;

4) ELA – Europejski Urząd Pracy, którego celem jest m.in.:

a) lepsze poznanie systemu prawa w danym państwie członkowskim

b) wspólne inspekcje – bardziej skuteczne kontrole

c) pośredniczenie pomiędzy organami państw członkowskich

d) wspieranie koordynacji między państwami członkowskimi w zakresie transgranicznego egzekwowania przepisów prawa Unii